ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ - ತತ್ಸಮ - ತದ್ಬವ kannada grammar for kpsc exams

ಕನ್ನಡ ಶಬ್ದಕೋಶದಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಬಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುವ ಸಾವಿರಾರು ಶಬ್ದಗಳಿವೆ.ಅವುಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಕಂಡ ಮೂರು ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
1)ತತ್ಸಮ
2)ತದ್ಬವ
3) ಸಮಸಂಸ್ಕೃತ.

ತತ್ಸಮ (ತತ್+ಸಮ)
_________________
 ಯಾವುದೇ ವಿಕಾರವನ್ನು ತಾಳದೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಗಿತ್ತೋ ಹಗೆಯೇ ಕನ್ನಡ ಕೋಶಕ್ಕೆ ಬಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡರೆ ಅದನ್ನು ತತ್ಸಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ :ಸೂರ್ಯ, ಚಂದ್ರ, ನಕ್ಷತ್ರ, ಆಕಾಶ ಇತ್ಯಾದಿ.

ತದ್ಬವ (ತತ್+ಭವ)
----------------------
ಸಾಕಷ್ಟು ವಿಕಾರಗೊಂಡು ಕನ್ನಡ ಕೋಶವನ್ನು ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುವ ಶಬ್ದಗಳಿಗೆ ತದ್ಬವ ಎಂದು ಹೆಸರು.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ :ತ್ರಿಶೂಲಿ>ತಿಸೂಲಿ.
                       ಪ್ರಗ್ರಹ > ಹಗ್ಗ
                       ಸ್ನುಷಾ > ಸೊಸೆ
                       ಆಕಾಶ >ಆಗಸ
ಸಂಸ್ಕೃತ - - - - - - - ಕನ್ನಡ
------ಆ-------------------ಎ-------
■ಮಾಲಾ > ಮಾಲೆ
■ಬಾಲಾ  > ಬಾಲೆ
■ ಕ್ರೀಡಾ > ಕ್ರೀಡೆ
■ ಶಾಲಾ  > ಶಾಲೆ

  ಊ - - - - - - - - - - ಉ

■ ಜಂಬೂ > ಜಂಬು
■ ಕಂಡೂ > ಕಂಡು
■ ಸ್ವಯಂಭೂ >  ಸ್ವಯಂಭು

ಋ - - - - - - - - - - ಅರ

■ ಪಿತೃ >  ಪಿತಾರ
■ಬಾತೃ >  ಬಾರ್ತಾರ
■ಕತೃ  > ಕರ್ತಾರ

●"ಆ"ಕಾರಾಂತದ ಸಂಸ್ಕೃತ  ಶಬ್ದಗಳು  ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಬಂದು "ಎ"ಕಾರ ರೂಪವನ್ನು ತಾಳುತ್ತವೆ.

■ ಮಾಲಾ - - ಮಾಲೆ
■ ಬಾಲಾ - - ಬಾಲೆ
■ ಕ್ರೀಡಾ - - ಕ್ರೀಡೆ

●"ಅ"ಕಾರಾಂತ ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಬ್ದಗಳು "ಎ" ಕಾರ ರೂಪವನ್ನು ತಾಳಿ ಕನ್ನಡ ಶಬ್ಧಕೋಶವನ್ನು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
■ ವಧ > ವಧೆ
■ ಊಹ > ಊಹೆ
■ ದರ್ಭ > ದರ್ಭೆ
■ ಅಭಿಲಾಷ > ಅಭಿಲಾಸೆ

  ತತ್ಸಮ - - - - - - ತದ್ಬವ


■ವೈಶಾಖ>    ಬೇಸಗೆ
■ಸೌರಾಷ್ಟ್ರ >  ಸೊರಭ (ಬ)
■ಆಕಾಶ >  ಆಗಸ
■ಬ್ರಹ್ಮ >  ಬೊಮ್ಮ
■ಭೈರ >  ಬೋರ
■ಭಿಕ್ಷಾ > ಭಿಕ್ಕೆ
■ಹರ್ಷ  >  ಹರುಶ [ಸ][ ಹರಿಸ]
■ಕ್ಷಿರ >  ಕೀರ
■ಹಂಸ >   ಅಂಚೆ
■ಅಕ್ಷರ >  ಅಕ್ಕರ
■ಸ್ಪಟಿಕ >  ಪಟಿಕ
■ಪ್ರಯಾಣ >  ಪಯಣ
■ಪುಸ್ತಕ >  ಹೊತ್ತಿಗೆ
■ಅಡವಿ >  ಅಟವಿ
■ಅಗ್ನಿ >  ಅಗ್ಗಿ
■ಆಶ್ಚರ್ಯ >  ಅಚ್ಚರಿ
■ಐಶ್ವರ್ಯ >  ಐಸಿರಿ
■ಕಾಕ >  ಕಾಗೆ
■ಕನ್ಯಾ >  ಕನ್ನೆ
■ಕೃತಕ >  ಗತಕ
■ ಕುಮಾರ >  ಕುವರ
■ಕ್ಷಣ >  ಚಣ
■ಗ್ರಾಮ >  ಗಾವ
■ಆರ್ಯ >  ಅಜ್ಜ
■ ಅಶ್ರದ್ದಾ > ಅಸಡ್ಡೆ
■ಅಂಗಣ >  ಅಂಗಳ
■ಕಥಾ>   ಕಥೆ
■ಖಡ್ಗ >  ಖಡುಗ
■ಗ್ರಂಥ (ಗ್ರಂಥಿ) >  ಗಂಟು
■ಘಟಕ >   ಗಳಿಗೆ
■ಚಮರ > ಚವರಿ
■ಅಮೃತ >  ಅಮರ್ದು
■ಆಶಾ >  ಆಸೆ
■ಋಷಿ >  ರಿಸಿ
■ಕಾಮ >  ಕಾವ
■ಕಾವ್ಯ >  ಕಬ್ಬ
■ಕೀರ್ತಿ >   ಕೀರುತಿ
■ಕ್ರಾಂಚೆ>  ಕೊಂಚೆ
■ ಖನಿ >  ಗನಿ
■ಗ್ರಹ >  ಗರ
■ಚಂದ್ರ  >  ಚಂದಿರ
■ ಜಾವ >  ಯಾಮ
■ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ >   ಜೋಯಿಸ
■ಜಳ >   ಜಲ
■ ಕಾಲಿ >  ಕಾಳಿ
■ ದೃಷ್ಟಿ >   ದಿಟ್ಟಿ
■ಪತಿವೃತಾ >  ಹದಿಬದೆ
■ವಿಜ್ಞಾಪನೆ >  ಬಿನ್ನಹ
■ಸಂಕಲೆ >  ಬೇಡಿ
■ಸ್ತಂಭ >   ಕಂಬ
■ಕುದ್ದಾಲ >  ಗುದ್ದಲಿ
■ಸ್ಥಿರಾ >   ತಿರ
■ಮುದ್ರಿಕಾ >  ಮುದ್ದಿಗೆ
■ರಾಕ್ಷಸ >   ರಕ್ಕಸ
■ವಿನೋದ >  ಬಿನದ
■ಗೋಷ್ಠಿ >  ಗೊಟ್ಟಿ
■ಸಹಸ್ರ >  ಸಾಯಿರ
■ ಕಾವ್ಯ >  ಕಬ್ಬ
■ಪ್ರಸಾದನ >  ಪಸದನ
■ಕಲಾ >  ಕಲೆ
■ಕಾವಂ >   ಕಾವ
■ವಿಧು >  ಬಿದು
■ಮೌನ >  ಮೋನ
■ಯಮ>   ಜವ
■ಧ್ಯಾನಿಸು >  ಜಾನಿಸು
■ಜ್ಞಾನ >  ಜಾನ
■ಪ್ರೀತಿ >  ಪಿರುತಿ
■ಅಶೋಕ >  ಅಸುಗೆ
■ರಕ್ತ >  ರಕುತ
■ಭಕ್ತ >   ಭಕುತ
■ಗರ್ವ >  ಗರುವ
■ಯಜ್ಞ >  ಯಜನ
■ಕರ್ಪೂರ >  ಕಪ್ಪರ
■ಸಾಹಸ >  ಸಾಸ
■ಜಾಲಕ >  ಜಾಳಿಕೆ
■ಸುರ್ಕ್ಕು >  ಸುಕ್ಕು
■ನಿದ್ರೆ >  ನಿದ್ದೆ
■ಧಾತೃ >  ಧಾತ
■ವಿಧಾತೃ >  ವಿಧಾತ
■ಪಿತೃ >  ಪಿತರ್
■ಕರ್ತೃ >  ಕರ್ತಾರ
■ಮತ್ಸರ >  ಮಚ್ಚರ
■ಲೇಷ >  ಲೇಸ
■ಶಿಶು >  ಸಿಸು
■ಯೋಗಿ >  ಜೋಗಿ
■ಭೂಮಿ >  ಭುವಿ
■ಲೋಕ >  ಲೋಗ
■ಸ್ಮಶಾನ >  ಮಸಣ
■ಸ್ವರ >  ಸರ
■ಪೃಥ್ವಿ >  ಪೊಡೆಲ್
■ತ್ರಿವಳಿ  >  ತಿವಳಿ
■ ಉದ್ಯೋಗ >  ಉಜ್ಜುಗ
■ವ್ಯವಸಾಯ >   ಬೇಸಾಯ
■ತಾಂಬೂಲ  >  ತಂಬುಲ
■ಸರಸ್ವತಿ >  ಸರಸತಿ
■ಕಾಷ್ಟ >  ಕಡ್ಡಿ
■ವಿನಾಯಕ  >  ಬೆನಕ
■ ಇಳ >  ಇಳೆ
■ ಭ್ರಮರ >  ಭವರ
■ಲಕ್ಷ >  ಲಕ್ಕ
■ವಾಲ >  ವಾಲೆ
■ವೀರ >  ಬೀರ
■ವಸಂತ  (ಚೈತ್ರ) >  ಬಸಂತ
■ಪ್ರಜ್ವಲ >  ಪಜ್ಜಳ
■ದೀಪಾವಳಿಕ >  ದೀವಳಿಗೆ
■ಶಿವರಾತ್ರಿ >  ಸಿವರಾತ್ರಿ
■ಸಪತ್ನಿ >  ಸವತಿ
■ಕರ್ಪರ > ಕಪ್ಪಡ
■ಹೃದಯ >  ಎದೆ
■ ಸ್ತುತಿ >  ತುತಿ
■ಯಶಸ್ >  ಜಸ
■ಸಹಸ್ರ >  ಸಾಸಿರ
■ತಪಸ್ವಿ >  ತವಸಿ
■ಪಕ್ಷ >  ಪಕ್ಕ
■ಪ್ರಾಯ >  ಹರಯ
■ಗ್ರಹ >   ಗರ
■ಸ್ಥೂಲ >  ತೋರ
■ರಾಜನ್ > ರಾಜ
■ಮೃದು>  ಮೆದು
■ಸುಖ >  ಸೊಗ
■ಪಕ್ಷಿ > ಹಕ್ಕಿ
■ಸಂತೋಷ > ಸಂತಸ
■ಬನ>  ವನ
■ಅಡವಿ > ಅಟವಿ
■ಪ್ರತಿ > ಪಡಿ
■ಮಲ್ಲಿಕಾ>  ಮಲ್ಲಿಗೆ
■ವಲ್ಲಿ > ಬಳ್ಳಿ
■ರತ್ನ > ರನ್ನ
■ಧ್ವನಿ > ದನಿ